BEBEKLERDE EMZİK= YALANCI MEME 

Bebeklerin emzik ihtiyacı çok farklılıklar gösterir. Bazı bebekler hiç bir zaman emzik kullanmazlar. Bazı bebekte sadece emzik ile sakinleştirilebilirler. Bu nedenle bebeklerin emzik=yalancı meme almaları ailelerden çok, bebeğin kendi verdiği bir karardır. 

Emzik konusunda ailelerin bilmesi gereken en önemli özellik, emzik emme ile anne memesini emmenin farklı olduğudur. Bebeğin anne memesini emerken memenin "iyi olan yerleşme" şeklinde kavranması gerekir. Memenin iyi olan yerleşme pozisyonunda bebek anne memesini iyice kavramıştır, bebeğin ağzı geniş ve iyice açıktır. Meme başı ve etrafındaki koyu renkli meme dokusunun büyük bir kısmı (areola) bebeğin ağzı içindedir.Ağzın üzerinde daha fazla areola kısmı kalır. Bebeğin yanakları yuvarlak ve dolgundur.Alt dudak dışa dönmüştür. Dil memenin etrafında kıvrılmıştır. Anne memesi damak ile dil arasında uzamıştır, ikisinin arasında ve ağız içinde hiçbir boşluk kalmaz. Bebek yanaklarıyla da anne memesine bası yapar.  Anne memesi esnekliği nedeniyle, ağız içersinde çoktur ve bu yanaklarda dolgunluk yapar. Buna karşın emzik emmede sadece emzik emilir. Emzik emerken ağız içersinde boşluk vardır.

Anne memesini emme ile emzik ya da biberon ile beslenme farklıdır ve bazı bebekler bu fark nedeni ile etkilenirler.  Bu nedenle bebek   "iyi olan yerleşme" şeklinde,  anne memesini emmeyi öğrendikten sonra  emzik verilecekse verilmelidir. Bebek   "iyi olan yerleşme" şeklinde  anne memesini emmeyi öğrenmeden, bebeğe emzik ya da biberon vermek doğru değildir. Pratikte de bebeğe emzik verilecek ise bebek 1 aylık olduktan sonra verilmesi uygundur. Zaten  ilk bir ayda, bebeğin her ağladıkça ve sık sık emzirilmesi gerekir. İlk bir ayda bebek anne memesini sık sık vererek bebek sakinleştirilir, bu dönemde de bebek anne memesini uygun şekilde emmeyi öğrenir.Doğumdan sonra birkaç hafta bebek kesinlikle emzik verilmemelidir.

Bebeklerin çoğunda emme refleksi kuvvetlidir. Bebeklerin bazıları anne karnında bile parmak emerler. Genelde emme bebeklerde sakinleştirici, rahatlatıcıdır. Bebek anne sütünden ( anne sütü alamayan biberonla beslenen bebekte beslenmeden) sonra hala emme ihtiyacı duyuyorsa, bu noktada emzik onu sakinleştirmek için bir araç olacaktır. Fakat bebeğe emzik vermeden önce, emziğin yararlı ve zararlı hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.

Emzik kullanmanın sakıncaları:  Emziğe erken başlamak anne sütü ile beslenmeyi etkiler. Çalışmalar erken emzik kullanımının anne sütü ile tek başına beslenmeyi ve total anne sütü alma süresini azalttığını göstermiştir. Bebek emziğe bağımlı hale gelebilir. Uyurken emzik alan bebekte emziğin ağzından düşmesi sık-sık uyanarak ağlama nöbetlerine neden olur. Emzik ağızda pamukçuk enfeksiyonunu, orta kulak enfeksiyon riskini artırır. Aslında ilk 6 ay orta kulak enfeksiyon riskinin en düşük olduğu dönemdir. Emzik kullanma damak-diş sağlığını etkiler. Bir yaşından sonra emzik üst damak yapısını bozmaya ve damağı öne doğru itmeye başlayabilir. Bu sorun 3 yaşından sonra iyice artar. 4 yaşında hala emenlerin % 70’inde, 3 yaşında bırakanların % 30’unda, 2 yaşından önce bırakanların % 14’ünde üst damak problemleri görülmüştür. Damak yapısı bozulmaya başlayan çocuklarda emzik kesilmelidir.Uzamış emzik kullanımı üst ön dişlerin dışarıya doğru yer değiştirmesine neden olur.

Emzik kullanmanın yararları: Emzik beslenmeler arası bir tatmin aracıdır. Emzik sıkıntılı bir bebeği yatıştırır.Emzik bebeğin doğal emme içgüdüsünü tatmin eder ve ona güven hissi verir. Emzik sayesinde bebek üzerindeki gerilimi atar, sakinleşir ve uykuya daha kolay dalar. Emzik bebeğin uykuya dalmasına yardımcı olduğundan, özellikle uykuya dalma sorunu olan bebekte yararlıdır. Bazı bebekler doymanın ötesinde emmeye devam etmek ister. Bazı durumlarda (aşı yapıldığında, kan testi alındığında  ve diğer işlemler de) emzik kullanımı acıyı azaltır. Uçak yolculuklarında hava basıncı değişikliklerine bağlı kulak ağrısı gelişimini azaltır. Çalışmalarda uyurken emzik emmesinin ani bebek ölümü' nü azalttığı bulunmuştur.Özellikle sırtüstü uyuyamayan sadece yüzüstü yatan bebeklere emzik birinci ayından sonra mutlak önerilmektedir. Emzik kullanımının bitmesi istendiğinde emzikler atılabilir. Ancak parmak emen bebekte bundan kurtulmak bu kadar kolay değildir.Emziklerin, bebeğin elleriyle bazı beceriler geliştirmesine de yardımcı olduğunu ileri sürmektedirler. Ağızlarından düşürdüklerinde bulmak için beşik ya da yataklarının çevresini yoklamalarına ve emziği yeniden ağızlarına sokmaya çalışmalarına yol açar.

Bir bebekte emzik kullanmak bebeğe bağlıdır.Bebek istiyorsa, zorlamadan

alsın diye bir gıdalara bulamadan, sadece sakinleştirici olarak, 1 yaştan önce kesinlikle bırakılması düşünülerek, "iyi olan yerleşme" şeklinde  anne memesini emmeyi öğrendikten sonra  bebeklere emzik verilebilir. Bebek emmeyi iyi öğreninceye kadar ve annenin sütünün yeterli oluncaya dek emzik verilmemelidir.

Emzikler kauçuk ve silikon olmak üzere iki maddeden yapılırlar. Silikon emzikler kolay bozulmaz, ancak diş darbelerine karşı dayanıklı değillerdir. Bu yüzden silikon emzikler henüz diş çıkarmamış bebekler için daha uygundur. Silikon emzikler kaynayan sıcak suda tutularak steril hale getirilebilirler. Kauçuk doğal bir maddedir, elastik ve dayanıklıdır. Özellikle diş çıkartan bebeklerde kauçuk emzik kullanmak uygundur. Fakat  kauçuk emzikler, suyu içlerine emdikleri için çabuk bozulur. Kauçuk olanlar özel bir dezenfektan madde yardımı ile soğuk sterilize edilmelidirler. Bu nedenle bebekler için silikon emzikler daha uygundur.

Piyasada çok değişik tipte, düz veya damaklı emzikler bulunmaktadır. Prematüre (erken doğan) bebeklere her zaman düz emzikler verilmelidir. Düz damaksız emzikler, emme problemi olan bebeklerde, bebeğin yutmayı öğrenmesine yardımcı olur.Damaksız emzikler özellikle bir yaşından sonra damağa baskı yaparak damak yapısını ve üst ön dişlerin sıralanışını bozabilirler. Bu tür düz damaksız emziklerin bir yaşından sonra kullanılması önerilmez.  "Ortodontik" diye nitelendirilen damaklı emziklerin meme başları yassıdır, elips şeklinde ve yukarı doğru kıvrıktır. Ortodontik emziklerin dişetleri ve dişler için daha iyi olduğu ileri sürülmektedir. Anatomik şekillerinden dolayı 2-3 yaş arasında bile rahatlıkla kullanılabilmektedirler. Uykuda emzik kullanan bebeklerde, özellikle damaklı emzik tercih edilmelidir.

Emzik tabanı bebeğin emziği yutmasını engeller. Bu plastik kısım burun deliklerini kapatmayacak şekilde yapılır ve hava geçmesini sağlamak için delikleri içerir.  Bu nedenle üstünde havalandırma delikleri bulunan emzikler tercih edilmelidir.

Bebeklere emzik verilecek ise öncelikle damaklı, silikon,emzik tabanında havalandırma delikleri bulunan, bebeğin ağız yapısına uygun büyüklükteemzik verilmelidir. Bu tür emzik önerilmeli, bebek alışmaz ise diğer emzikler denenmelidir.Bebeğin hangi tip emziği seçeceğini görmek için emzik tipleri denenmelidir. Sonuçta bebek hangi emziği alıyor ise o verilmelidir. Damaksız emzikler, anne memesini andırdığı için bebekler tarafından daha çok tercih edilirler.

Bebeğe verilecek emzikleronaylanmış güvenlik standartlarına uygun olmalıdır. Etiketinde standartları açıkça belirtilmeyen emzikler bebeklere verilmez. Bebeğe verilecek emziğin, kapaklı emzik olması tercih edilmelidir. Kapaklı emzikleri temiz tutabilmek, daha kolaydır.

Bebek hangi emziğe alışır ise o tür emzikten 4-5 tane alınmalıdır. Emzikler sık sık temizlenip, sterile edilip, kapağı kapatılarak muhafaza edilir. Biri düşer veya kirlenir ise diğeri verilmelidir. Anne kesinlikle ağzına sokarak memeyi temizlemeye çalışıp, bebeğe vermemelidir. 4-5 tane emzik almanın diğer yaralı kısmı ise bebek tüm emzikleri kullanacağından tüm emzikler deforme olmazlar. Ayrıca biri kaybolsa bile diğerleri ile idare edilebilir. Tek emzik alan bebeklerde, bebek o emziği aşırı deforme eder. Bu deforme olmuş emziği emmeyi bebek öğrenir. O emzik ortadan kalktığında bebek aynı marka olan emzik alınsa dahi o emzik deforme olmadığından o yeni emziği almaz. Ayrıca başka ne tür emzik getirilse de bebek hiçbir emziği almaz. Bebek deforme olmuş eski emziğini ister. Deforme olan emzikler bebeklere verilmemelidir.

Emzik beslenme saatinde bebeğin açlığını durdurma amaçlı kullanılmamalıdır. Anne  beslenme saatinde bebeği emzirmeli, emzirme bitirildikten sonra emzik verilmelidir. Emzik bebek her ağladığında da verilmemelidir. Bebeğin ağlama nedeni araştırılmalı, bir neden bulunamaz ise o zaman emzik verilmelidir. Emzik emme durumu, anne memesini emmenin önüne geçerse bebek tartı alamayabilir. Bu nedenle emzik emen bebeğin uygun şekilde kilo aldığı görülmeden, bebeğe emzik verilmez ve takipte bebeğin uygun kilo aldığı gözlemlenmelidir.

Emziği bebeğe vermeden önce şekere, bala veya tatlı bir gıdaya batırmak hatalı bir yaklaşımdır.  Bu tür davranış  bebeğin diş minelerini zedeler ve diş çürüklerine neden olur. Süt dişleri çürür ise  kalıcı dişler de zarar görebilir. Emzikler, küçük bebeklerin boyunlarına asılmamalıdır. Bebeklerin boğazlarına asılan emzikler dolanabilirler ve kazalara yol açabilirler.

Emzik kullanırken emzik yere düşünce, mutlaka iyi yıkanmalıdır.Yeni doğmuş bebeklerde emziğinin, tıpkı biberon memeleri gibi, mikroptan arındırılması, steril edilmesi gerekir. Emzik alarak uykuya geçen bebeklerde,  uykuya daldıktan sonra ise bebeği uyandırmadan emziği ağzından almak uygun bir yaklaşımdır. Uykuda emzik emme alışkanlığı olan bebeklerde emzik 1-2 yaştan sonra alınmaya devam edilince bebekte, daha kolay ve hızlı diş ve damak sorunu  oluşur.

Emzik kullanmaya alışan bebeklerde emzik kullanmaya bir yaşına kadar devam edilmelidir.  Bir yaşından sonra fayda-zarar durumu zarara dönüştüğünden, damak problemleri yaratabileceğinden emzik kesilebilir. İki yaşından sonra mutlak emzik bırakılmalıdır. Emzik bırakmada ani, bıçak keser gibi kesmeden  kaçınılmalıdır.  Bazı çocuklar için emziğin aniden kesilmesi güvensizlik duygusu geliştirebilir. Öncelikle emzik emme süresi mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır. Emzik yalnızca yatma saatlerinde gereksinme duyacağı hale getirilmelidir.Emzik kesilme sırasında emziği unutturmağa çalışılmalıdır. Müzik dinlemek, parka gitmek, kitap okumak, bardakla içecek sunmak gibi eylemler yapılabilir.Emzik emmek istediğinde sevdiği bir sebze, meyve verilerek onunla oyalanması sağlanabilir. Emzik yerine koyabileceği bir geçiş, güven oyuncağı verilebilir. Emziğe acı biber, nar ekşisi, sirke gibi şeyler sürülmemelidir. Emzikten bırakma kardeş doğumu, ev değişimi gibi çocuğun etkileneceği bir dönemde yapılmamalıdır. Ailelerin bebeğinemziği bırakacağı zamanı iyi seçmeleri gerekir.