ÇOCUKLUK DÖNEMİ AŞILARI
AŞILAMA bir enfeksiyon etkeni ile karşılaşmadan, mikroorganizmanın tamamını veya belirli işlemlerden geçirilmiş parçalarının canlılara verilerek, verilen canlıda önemli bir sorun oluşturmadan, doğal enfeksiyon sonrası oluşan bağışıklığa (bağışıklık=mikroplara karşı doğal yolla direnç kazanılma durumuna)benzer bağışıklık oluşturarak, doğal hastalığa yakalanmadan korunmanın sağlanılmasıdır.
Aşılama, çocuk ve erişkin sağlığını koruma ve bulaşıcı hastalıkların önlemesinde, azaltılmasında veya tamamen ortadan kaldırılmasındaen etkin, en güvenli ve en düşük giderli yaklaşımdır.
Ülkemizde kendimize özgü, uygun bir aşı takvimi vardır. Ülkemizde temel aşı takvimine (programında) yer alan aşılar ücretsiz olarak Aile Hekimlerince yapılmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Ulusal Bağışıklama Takvimi (Çizelgesi) Aşıları:
Doğumda : HBV
1. ay : HBV
2. ay : DaBT-IPV-Hib, KPA, BCG
4. ay : DaBT-IPV-Hib, KPA
6. ay : DaBT-IPV-Hib, HBV, OPA
12.ay : KPA, KKK, Su Çiçeği
18.ay : DaBT-IPV-Hib, OPA, Hepatit A
24. ay : Hepatit A
4.yaş : Su Çiçeği
ilk öğrenim 1. sınıf (4-6 yaş) : DaBT-IPV, KKK
ilk öğrenim 8. sınıf (10-12 yaş): Td
Kısaltmalar:
HBV: B hepatiti aşısı;
BCG: verem aşısı
DaBT-İPA-Hib: difteri,aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio(çocuk felci) virüs, Haemophilus influenzae tip b aşılarını içeren beşli karma aşı
OPA: oral polio virüs aşısı;
KPA: konjuge pnömokok aşısı
KKK: kızamık-kızamıkçık-kabakulak karma aşısı
DaBT-IPV:difteri,aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio virüs aşılarını içeren dörtlü aşı
dT: ergen/erişkin tip difteri, tetanoz aşısı
Belirtilen aylar (1, 2, 4, 6, 12, 18 ve 24. aylar) o ayın bitimini belirtmektedir.
Ülkemiz aşı takviminde olmayan, buna karşın dünyada yapılması önerilen bazı aşılar vardır. Bunlar rotavirüs aşısı (RVA), inaktif influenza aşısı(İİA), İnsan(human) Papilloma Virüs (HPA) ve Konjuge Meningokok Aşısı (KMA)aşıları vardır.
1-Rotavirüs aşısı (RVA)halk arasında ishal aşısı olarak bilinmektedir. 2ci ayda başlanır. 6 cı aya kadar aşı uygulaması tamamlanmalıdır.
Rotavirüs aşısı (RVA) halk arasında ishal aşısı olarak bilinmektedir. Rotarixcanlı, zayıflatılmış* insan rotavirüs (RIX4414 suşu) içermektedir. Genelde 2 ve 4. aylarda (ya da 2 ve 3. aylarda)uygulama tercih edilir.Rotateqcanlı, tekrar çeşitlendirilmiş insan-sığır rotavirüsü serotip G1,G2, G3, G4 vePl(8) şuşlarını içerir.Genellikle 2, 4 ve 6. aylarda (ya da 2, 3 ve 4. aylarda) verilir.
2-İnaktif influenza aşısı(İİA) halk arasında grip aşısı olarak bilinmektedir. 6. aydan sonra yapılır. 6-36 aylık çocuklar için 0.25 ml'lik (normal aşının yarı dozu) aşı uygulanmalıdır. 3 yaş üzerindeki çocuklar ve erişkin için 0,5 mI'lik aşı bir doz yapılır. Grip aşısı ≤8 yaşta ilk kez uygulandığında, 1 ay arayla 2 kez yapılır, daha sonraki yıllarda yılda bir kez uygulanır. Grip aşılaması için en uygun aylar Eylül, Ekim, Kasım aylarıdır. Eylül ayı başlangıcından Mart ayı sonuna kadar epidemik durumun gerektirdiği şekilde uygulanabilir. 5 yaş altı tüm çocuklara yapılmalıdır.
3-Konjuge Meningokok Aşısı (KMA)halk arasında menenjit aşısı olarak bilinmektedir.
Nimerix :6-12 haftalık bebeklerde aşılama: 2 ay ara ile 2 enjeksiyon şeklinde verilir. [örn. 2 ve 4 aylıkken (ilk enjeksiyon 6 haftadan sonra verilebilir.) 12 aylıkken pekiştirme (rapel) dozu verilecektir.Nimerix aşısı meningokok A, C, Y, W135 serogrupları içermektedir. Bu serogruplara karşı koruma sağlamaktadır.
Menveo:2,4,6cı ve a2ci ay dört doz yapılır. Menveo aşısı meningokok A, C, Y, W135 serogrupları içermektedir. Bu serogruplara karşı koruma sağlamaktadır.
Menectra: 9 ila 23 aylık çocuklara en az üç ay arayla iki doz yapılır. Menectra aşısı dameningokok A, C, Y, W135 serogrupları içermektedir. Bu serogruplara karşı koruma sağlamaktadır.
Bexsero-MenB:2 aylıktan itibaren en az 1 ay ara ile 2 doz ve son dozdan 12-23 ay sonra 1 doz daha yapılır. 2 yaştan sonra en az 2 ay arayla 2 doz uygulanır. Bexsero-MenBaşısımeningokok B serogrubunu içermektedir. Bu serogruba karşı koruma sağlamaktadır.
Ülkemizde önceleri apılan Meningokok aşıları A,C,Y,W135 gibi 4 çeşit Meningokok içermektedir. Dünyada aşı üretim teknolojisi B tipi aşıyı da içeren 5’li bir aşı henüz oluşturamamıştır. Bu nedenle dörtlü Meningokok aşıları A,C,Y,W135 ile buna ilaveten B tipi aşıyı içerenBexsero-MenBaşısı ilaveten yapılırsa meningokoklara karşı yüzde 90'nın üzerinde koruma sağlanır.
4- İnsan(human) Papilloma Virüs (HPA)aşısı halk arasında rahim ağzı kanseri aşısı olarak bilinmektedir. 10-18 yaş arasında kız çocuklarına “0, 2 ve 6. ay” çizelgesi (HPA-4= piyasa ismi Gardasil) ya da “0, 1 ve 6. ay” çizelgesi (HPA-2= piyasa ismi Cervarix) ile 3 kez kas içine, koldaki deltoid kasına (omuz bölgesinin alt kısmı kasına)uygulanır.
DEVAMI