ALPORT SENDROMU VE İNCE BAZAL MEMBRAN HASTALIĞI
Alport sendromu hematüri, sensörinöral işitme kaybı, göz bulguları ve glomeruler bazal membranda yapısal defektlerle karakterize progresif (ilerleyici) bir herediter (kalıtsal) böbrek hastalığıdır. Alport sendromu IV kollajen sentezlenmesinde bozukluk oluşmaktadır.
Tip IV kollajen alfa zincirlerini kodlayan genler ve mutasyonlarında görülen hastalıklar şunlardır:
Gen Kollajen alfa zinciri Lokus Mutasyon
COL4A1 α1(IV) zinciri 13q34 İntrauterin ölüm?
COL4A2 α2(IV) zinciri 13q34 İntrauterin ölüm?
COL4A3 α3(IV) zinciri 2q36-37 Otozomal Alport sendromu
COL4A4 α4(IV) zinciri 2q36-37 Otozomal Alport sendromu
COL4A5 α5(IV) zinciri Xq22.3 X’e bağlı Alport sendromu
COL4A6 α6(IV) zinciri Xq22.3 COL4A5 delesyonu ile
beraber olduğunda X’e bağlı Alport
Alport sendromu toplumda 5000-10000 kişide 1 görülen bir hastalıktır. Alport sendromu hastaların %85'inde geçiş, X kromozuna bağlı geçiştir.Alport sendromu hastaların% 15 inde ise otozomal resesif geçiş söz konusudur.
Alport sendromunda esas böbrek bulgusu hematüridir( idrarda kanamadır). X bağlı Alport sendromlu erkek hastaların hepsinde, kadın taşıyıcılarda %90-95'inde mikroskopik hematüri vardır. Erkek çocuklarda ilk 10 yaşlar içersinde mutlak hematüri görülür. Genellikle hayatın ilk yılında proteinüri görülmez;fakat daha sonra X bağlı Alport sendromun’lu erkek hastaların ve OR Alport sendromun’lu hastaların hepsinde proteinüri gelişir. Proteinüri genellikle hafiftir (1-2g/gün); fakat %30 hastada nefrotik düzeyde olabilir. Hipertansiyon geç gelişen bir bulgudur ve yaşla beraber sıklığı ve ciddiyeti artar.
X bağlı Alporta erkeklerde %90 üzerinde ortalama 25 yaşta, X bağlı Alporta kadınlarda %15 oranında, ortalama 49 yaşta; OR Alportta homozigotta % 90'nın üzerinde ortalama 15 yaşta, OR Alportta heterozigotta %10 oranında ortalama 49 yaşta son dönem böbrek yetmezliği gelişir.
Alport sendromlu olgularda proteinüri saptanması önemlidir. Proteinüri böbrek yetmezliğinin gelişimini geciktirmek ve önlemek için tedavi edilmelidir.Alport sendromunda tedavide ilk seçilecek ilaç, angiotensin konverting enzimini (ACE) inhibe edecek ilaçlardır.
İnce bazal membran hastalığı (Thin basement membrane nephropaty=TBMN) ise elektron mikroskopisinde uniform, eşit düzeyde incelmiş bazal membran saptanan, çocukluk çağında persistan hematüri ile seyreden, genetiksel bir hastalıktır. Popülasyonun %1'de bu TBMN görülür. TBMN, çocukluk çağında persistan hematürinin en sık nedenlerinden biridir. İnce bazal membran hastalığının karekteristik klinik bulgusu persistan mikroskopik hematüridir. Genelde başka bir semptom yoktur. Proteinüri genelde saptanmaz. Bazı olgularda hafif düzeyde proteinüri olabilir. Bu hastalıkta böbrek fonksiyonları normaldir. Çocukluk çağında ve hastalığın 30 yıllık takiplerinde böbrek fonksiyonlarında bozulma yoktur.
Devamı